Η αιώνια γοητεία της Ρώμης

Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς από την πλούσια ιστορία της; Το θρύλο της λύκαινας, τον Κικέρωνα, τον στρατηγό Σκιπίωνα, τον ποιητή Βιργίλιο, τους αγώνες στην αρένα και τα έκτροπα του Νέρωνα…  Μαζί με την Αθήνα αποτελούν το τεράστιο πολιτιστικό δίδυμο του διαιώνιου ελληνορωμαϊκού πολιτισμού, που σηματοδότησε την πορεία του παγκόσμιου γίγνεσθαι.

Όταν ιδρύθηκε η Ρώμη ήταν ένα χωριό με καλύβες. Τον 1ο π.Χ. αιώνα εξελίχθηκε σε ηγετική δύναμη μιας απέραντης αυτοκρατορίας που κυβερνούσε  την Ισπανία, τη Βόρεια Αφρική και την Ελλάδα μέχρι που ήρθε η κατάρρευση της δημοκρατίας.

Η Ρώμη, μεγαλύτερη πόλη της Ιταλίας, έχει πληθυσμό περίπου τρία εκατομμύρια κατοίκους και καλύπτει μια περιοχή 1.500 τετρ. χλμ. Είναι ταυτοχρόνως το πολιτικό, διοικητικό, ιστορικό και καλλιτεχνικό κέντρο της χώρας, έδρα του κράτους του Βατικανού και παγκόσμιο κέντρο του καθολικισμού.

Ξεκινήστε από το λόφο του Καπιτώλιου (καμπιντόλιο στα ιταλικά) και τα ομώνυμα μουσεία με τις περίφημες συλλογές. Δείτε οπωσδήποτε στο Παλάτσο Νουόβο το μπρούτζινο άγαλμα του Μάρκου Αυρήλιου, την αίθουσα των φιλοσόφων με πορτραίτα πολλών Ελλήνων, το ελληνικό άγαλμα του Δισκοβόλου και στο Παλάτσο ντέι Κονσερβατόρι τη μπρούτζινη λύκαινα, το πορτραίτο του Άγιου Ιωάννη του Βαπτιστή και το άγαλμα της Αφροδίτης του Εσκυλίνου που συνδέεται με τη λατρεία της Ίσιδας.

Ευθεία μπροστά σας, σε μήκος ενός χιλιομέτρου, η Ρωμαϊκή Αγορά, εμπορικό, θρησκευτικό και πολιτικό κέντρο της αρχαίας Ρώμης. Εδώ βρίσκεται ο Οίκος των Ιπποτών της Ρόδου (αν μπείτε μέσα επισκεφθείτε το παρεκκλήσιο του Αγ. Ιωάννη- Καπέλα ντι Σαν Τζοβάνι).

Αμέσως μετά θα δείτε το μεγαλύτερο σωζόμενο αρχαίο ρωμαϊκό κτίσμα του κόσμου, το Κολοσσαίο. Η ονομασία του (από τον 8ο αιώνα) προέρχεται από τον επιχρυσωμένο Κολοσσό του Νέρωνα, γιγαντιαίο άγαλμα του αυτοκράτορα που παριστάνονταν σαν θεός  ήλιος και ορθωνόταν δίπλα στο αμφιθέατρο. Οι διαστάσεις του σε εκμηδενίζουν. Έχει  57μ. ύψος και 527μ. περίμετρο, με 80 αψιδωτές εισόδους και 55.000 χωρητικότητα. Το ίδρυσε ο αυτοκράτορας Βεσπασιανός και το ολοκλήρωσε ο γιος  του Τίτος . Χτίστηκε σε οκτώ χρόνια (72-80 μ.Χ.) και έγινε σύμβολο δύναμης και αγριότητας. Εκεί οι μονομάχοι έλεγαν το περίφημο αντίο: «Χαίρε αυτοκράτορα, οι μελλοθάνατοι σε χαιρετούν».

Γνωστό στους Ρωμαίους  και ως Αμφιθέατρο του Φλάβιο είναι σήμα κατατεθέν της πόλης. Το διασημότερο σύμβολο υπήρξε στην αρχαιότητα δεξαμενή ναυτικών μονομαχιών, αλλά και χώρος όπου μαρτύρησαν χιλιάδες οπαδοί μιας νέας, τότε, θρησκείας, της Χριστιανικής.  Για την τύχη των μονομάχων που τραυματίζονταν σοβαρά αποφάσιζε το πλήθος. Αν ο αυτοκράτορας σήκωνε τον αντίχειρα σήμαινε πως ο τραυματισμένος μπορούσε να ζήσει, διαφορετικά έπρεπε να  παλέψει με τα άγρια ζώα μέχρι θανάτου.

Απέναντι από το Κολοσσαίο, στη βόρεια πλευρά, θα δείτε την Αψίδα του Κωνσταντίνου, αφιέρωμα στη νίκη που πέτυχε ο Κωνσταντίνος επί του Τραϊανού. Ακριβώς δίπλα, βρίσκεται ο Παλατινός Λόφος. Ήταν ο τόπος ίδρυσης της πόλης και το μέρος όπου ανατράφηκαν ο Ρωμύλος και ο Ρώμος. Στην ίδια περιοχή μπορείτε να θαυμάσετε ότι απέμεινε από τους κήπους Φαρνέζε, όπου στα μέσα του 16ου αιώνα υπήρχε ο πιο σπουδαίος βοτανικός κήπος της Ευρώπης με χώρους διασκέδασης, όπου πρωταγωνιστούσαν εταίρες και άλλα παρόμοια φρούτα της εποχής.

Λίγο μακρύτερα ο πιο παράξενος τρούλος της πόλης, το Πάνθεον. Είναι αρχαίος ρωμαϊκός ναός πού στέκει μεγαλόπρεπος στην καρδιά της Ρώμης εδώ και 2.000 περίπου χρόνια. Όλοι συμφωνούν πως  είναι μαζί με το Κολοσσαίο το πιο εντυπωσιακό της πόλης. Ήταν αφιερωμένο σε όλους τους Θεούς. Ωστόσο μερικοί το θεωρούν σαν το ναό των Αγρίππα (27 π.Χ.). Στο Πάνθεον είναι θαμμένοι Ιταλοί βασιλείς και ο καλλιτέχνης  Ραφαήλ.

Η ιστορική Πιάτσα ντε λα Ροτόντα σήμερα στεγάζει το ιταλικό κοινοβούλιο, ενώ το 1697 έμενε ο πάπας Ιννοκέντιος Ι’. Στην περιοχή η νυχτερινή ζωή με τα μπαράκια και τα εστιατόρια είναι έντονη. Θυμηθείτε η καφετέρια Λα Τάτσα ντ Όρο φημίζεται για τον καφέ της.  Αν είναι πρωί έχετε να δείτε πολλά  αξιοθέατα: τον Ναό του Αδριανού, την εκκλησία Σαν Ιγνάτσιο ντι Λογιόλα, την εκκλησία του Ιησού και το Παλάτσο Ντόρια Πάμφιλι, όπου υπάρχει αίθουσα τέχνης με αυθεντικά έπιπλα εποχής και  πάνω από 400 πίνακες Βελάσκεθ, Τιτσιάνο, Καραβάτσιο, Λορέντζο, Λότο, Γκουερτσίνο και Κλοντ Λορέν. Αν σας κούρασε ο περίπατος μπορείτε να κάνετε μια στάση στο Καφέ Τζιολίτι, (έτος ίδρυσης 1900) όπου ανάμεσα στους τουρίστες και τους εργάτες μπορεί να κάθετε δίπλα σας κάποιος βουλευτής η υπουργός.

Ύστερα κάνετε μια περιήγηση στο Ιπποδρόμιο Τσίρκο Μάξιμο, όπου ακούγονταν οι ιαχές 250.000 Ρωμαίων και μετά βρεθείτε στις Θέρμες του Καρακάλλα, ένα αρχαίο …spa για 10.000 λουόμενους με γυμναστήρια και ελληνική βιβλιοθήκη.  Κοντά στην πλατεία Αλβανίας,  στην piazzale Ostinense υπάρχει ένα αταίριαστο αξιόθεατο: μία πυραμίδα μαρμάρινη ύψους 27 μ.

Η Πιάτσα Ναβόνα είναι τοπίο από τα χαρακτηριστικότερα της Ρώμης των παπών. Πάντοτε προσήλκυε τα πλήθη αυτή η μπαρόκ οβάλ πλατεία. Τεχνητή δεξαμενή μέχρι το 500, ήταν το μέρος όπου γινόντουσαν λαμπρές εκδηλώσεις, από υπαίθριους αγώνες μέχρι ναυτικές εορτές (άγκονες, δηλαδή αγώνες).  Στο κέντρο της πλατείας, από τα τρία σιντριβάνια, ξεχωρίζει η  Κρήνη των τεσσάρων Ποταμών (Φοντάνα ντέι Κουάτρο Φιούμι),  ένα τολμηρό έργο του Μπερνίνι (1651) που έγινε με έσοδα από σκληρούς φόρους που μπήκαν στο ψωμί και άλλα είδη πρώτης ανάγκης. Τα βράδια στην πλατεία γίνεται ένα μικρό πανηγύρι από τους πλανόδιους ζογκλέρ και μουσικούς.

Αφού τελειώσετε με ναούς και μουσεία χαλαρώστε, φορέστε τα καλά σας και πάρτε σβάρνα τις πλατείες. Ξεκινήστε από τον Κυρινάλιο λόφο, όπου το Παλάτσο ντελ Κουτρινάλε (κατοικία του προέδρου της Ιταλίας). Σ αυτή την περιοχή ήταν και οι Θέρμες Διοκλητιανού ( ο αυτοκράτορας που σκότωσε χιλιάδες χριστιανούς) που καταλάμβαναν έκταση 10 στρέμματα και χωρούσαν 3.000 άτομα συγχρόνως.

Γνωστότερη απ’ όλες τις κρήνες της πόλης είναι η Φοντάνα ντι Τρέβι με το πιο εντυπωσιακό μαρμάρινο σύμπλεγμα. Στο κέντρο δύο τρίτωνες σύρουν το φτερωτό άρμα του θριαμβευτή Ποσειδώνα. Θαλάσσια άλογα στηρίζουν το κοχύλι, πάνω στο οποίο στέκεται περήφανο το άγαλμα του Ωκεανού. Εύκολα θα  ξεφορτωθείτε τα ψιλά σας στον πυθμένα της  κάνοντας την καλύτερη ευχή  και έτσι θα εξασφαλίσετε την επιστροφή σας στη Ρώμη. Κάθε εβδομάδα υπάλληλοι του Δήμου καθαρίζουν το συντριβάνι, αλλά ο κόπος τους δεν πάει χαμένος γιατί  …ψαρεύουν πάνω από 100.000 ευρώ ετησίως.

Κυκλοφοριακό ως δια μαγείας δεν υπάρχει στη Ρώμη. Τα κατάφερε με την απόφαση που πήρε το 2000 η τοπική αυτοδιοίκηση: Απαγορεύτηκε  η στάθμευση των τουριστικών λεωφορείων στο ιστορικό κέντρο. Εισπράττεται τέλος εισόδου από όλα τα λεωφορεία που εισέρχονται στην πόλη και οι τουρίστες αναγκάζονται να περπατήσουν περισσότερο. Χαλάλι όμως διότι η οπτική απόλαυση των μνημείων και η ομορφιά της πόλης σε κάνει να ξεχάσεις τον ποδαρόδρομο.

Αν σας έμειναν κουράγια ανηφορίστε προς τα σκαλιά της Πιάτσας ντι Σπάνια. Είναι από τις πιο κομψές πλατείες του πλανήτη.  Πήρε το όνομά της από το Παλάτσιο Σπάνια, που χτίστηκε στις αρχές του 17ου αιώνα, για να  κατοικήσει ο Ισπανός πρεσβευτής.  Σύμβολο της πλατείας είναι η μεγάλη σκάλα (Σκαλινάτα) που τα πολλά σκαλοπάτια της δίνουν ένα αξιοθαύμαστο σκηνογραφικό αποτέλεσμα.

Κ α τ α ν α λ ω τ ι κ ό   ό ρ γ ι ο

Από την  Πιάτσα ντι Σπάνια αρχίζει ο πιο ακριβός δρόμος της Ρώμης . Μιλάμε για τη Βία ντι Κοντότι. Στενός, αλλά διάσημος δρόμος, παγκοσμίως, για τις κομψές μπουτίκ  όλων των μεγάλων, Ιταλών και μη, μόδιστρων.

Αν δεν είναι παραφουσκωμένο το πορτοφόλι σας  ουδέν πρόβλημα. Δίπλα στην υπερβολή των πανάκριβων μπουτίκ μπορείτε να ανακαλύψετε μαγαζάκια με χειροποίητα είδη, εξαιρετικά δερμάτινα, ατμοσφαιρικά παλαιοπωλεία και συμπαθητικά μπακάλικα που πουλάνε εξαιρετικά κρασιά, χωριάτικο προσούτο, γκοργκοντζόλα και γκράπα (δυνατό απόσταγμα που θυμίζει τσικουδιά).

Μη ξεχνάτε πως υπάρχουν και τα πολυκαταστήματα, που έχουν προσφορές σε ρούχα και άλλα είδη τους περισσότερους μήνες του χρόνου.

Τι  ν α  φ ά τ ε

Όταν θέλετε κάτι πρόχειρο μια καυτή πίτσα στο χέρι η τα νόστιμα σάντουϊτς «πανίνι» είναι η καλύτερη λύση. Το πρώτο πιάτο των Ιταλών είναι πάντα «πάστα», κάποιο ζυμαρικό η και ριζότο. Για γνήσια ιταλική κουζίνα σας προτείνω να  πάτε σε κάποιο γραφικό χωριουδάκι, 30-40 χιλιόμετρα μακριά, για να δοκιμάσετε κρέπες με προσιούτο και μοτσαρέλα αλά βαλντοστάνα η αστακό αλά σαρμπίνια, ψητό στη θράκα πασπαλισμένο με σαμπάνια.

Τον καλύτερο espresso θα τον πιείτε στο Caffe Capitolino (Piazzale Caffareli 4). Αν δεν πίνετε καφέ, δοκιμάστε χειροποίητο παγωτό αμυγδάλου- θα με θυμηθείτε. Στη Fabrica  δοκιμάστε σοκολάτα φτιαγμένη από αρχαία συνταγή.

Από την εποχή της βασίλισσας Βικτώριας, το 1893, άνοιξε το τεϊοποτείον Babington’s Tea Rom (πιάτσα ντι Σπάνια 23). Στη Βία Βένετον το Hary’s Bar θεωρείται το πιο διάσημο της Ρώμης. Ήταν καθημερινό στέκι του Ρίνο Μπαριλάρι που είναι «βασιλιάς των παπαράτσι». Για το «κυνήγι» που έκανε σε διασημότητες έσπασε 76 φωτογραφικές μηχανές  και 11 πλευρά!

Το άρθρο και τα βίντεο είναι του συνεργάτη μας ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΥΣΤΙΛΙΑΔΗ-ENLEFKOTV.VOM